Dysplazja stawów biodrowych:
Budowa stawu biodrowego:
Staw biodrowy zbudowany jest z panewki, która obejmuje głowę kości udowej. Dodatkową stabilizację zapewnia więzadło poprzeczne panewki, a głowa kości udowej w centralnej części połączona jest więzadłem głowy z panewką. Głowa kości udowej przypomina kulę i jest dokładnie dopasowana do panewki. Panewka i głowa kości udowej pokryte są chrząstką stawową, całość otoczona jest torebka stawową. Wszystkie struktury powleczone są mazią stawową tak by ruchy w stawie przebiegały bez oporów. Otaczające staw mięśnie dodatkowo stabilizują.
Dysplazja stawów biodrowych to dziedziczne schorzenie występujące zazwyczaj u psów szybkorosnących, dużych ras. Bezpośrednią przyczyną schorzenia jest rozluźnienie struktur (więzadła, torebka) otaczających staw biodrowy. Prowadzi to w efekcie do niedopasowania w stawie i do przemieszczenia głowy kości udowej w stosunku do panewki miednicy. Mamy wtedy do czynienia z nadwichnięciem lub zwichnięciem. Schorzenie dotyczy zazwyczaj obydwu stawów (80% przypadków).
Przyczyny
Dokładny mechanizm powstawania nie został w pełni poznany, ale przyjmuje się, że w 70% decydują geny, a w 30% środowisko
Dziedziczne uwarunkowania to pierwotne rozluźnienie tkanki łącznej i mięśniowej okolicy stawów biodrowych, nieprawidłowe ukątowanie szyjki kości udowej.
Czynniki środowiskowe (zewnętrzne) potęgują predyspozycje genetyczne.
Pierwsze objawy pojawiają się zazwyczaj w 5 – 8 mies. życia:
kulawizna, chwiejny chód, trudności przy wstawaniu, ograniczone odwodzenie, zmiana w sposobie biegania (galop lub „kicanie królika”).
Do określenia stopnia dysplazji stosuje się następującą skalę ocen:
A - stawy biodrowe normalne (dotychczas A1)
B - Stawy biodrowe prawie normalne (dotychczas A2)
C - dysplazja nieznaczna (C1)
D - dysplazja częściowa (ograniczona) (C2)
E - dysplazja ciężka (C3)
U psów należących do ras zagrożonych dysplazją zaleca się:
dużą ilość niezbyt obciążających ćwiczeń (pływanie, spacer na smyczy), do 24 miesiąca całkowity zakaz biegania przy rowerze, schodzenia ze schodów, dietę ubogą w kalorie i wapń, bogata w chondroprotetyki - najistotniejsze jest właściwe żywienie w pierwszych tyg. życia. Prawidłową dietę najłatwiej jest wdrożyć podając psu wyłącznie gotową, zbilansowaną karmę dla psów dużych ras.
Kiedy prześwietlić naszego psa?
Najlepiej w wieku dwóch lat, wtedy wynik jest pewny w ponad 95%.
Dysplazja jest niestety nieuleczalna. Można łagodzić jej objawy ale jedyną skuteczną metodą jest operacja wstawienia sztucznego stawu biodrowego.
Ponieważ jest to choroba dziedziczna powinno się nie dopuszczać do dalszego rozrodu psów dysplastycznych.
Co zrobić jeżeli prześwietlenie wykaże dysplazje u psa?
Przede wszystkim ograniczyć ruch i zastosować niskokaloryczną dietę, pędzić do dobrego weterynarza, który określi program długofalowego leczenia. Nie można psa przekarmiać i dopuścić do otłuszczenia. Duża waga psów obciąża dodatkowo i tak niewydolne stawy.
Lekarze uprawnieni do odczytu zdjęć z wpisem do rodowodu:
dr Barbara Blenau
Centrum Zdrowia MULTI-WET, ul. Gagarina 5, 00-753 Warszawa
dr Waldemar Golec
Klinika Weterynaryjna, ul. Bnińska 40, 61-023 Poznań, tel. (0-61) 877-54-75
prof. dr hab. Antoni Kopczewski
Zakład Higieny Weterynaryjnej, ul. Kaprów 10, 80-316 Gdańsk, tel. (0-58) 552-12-68
dr Renata Komsta
Akademia Rolnicza, Zakład Radiologii i Ultrasonografii, ul. Głęboka 30, 20-612 Lublin, tel. (0-81) 445-61-54
prof. dr hab. Stanisław Koper
Akademia Rolnicza, Zakład Radiologii i Ultrasonografii, ul. Głęboka 30, 20-612 Lublin, tel. (0-81) 445-61-54
dr Tadeusz Narojek
SGGW, Wydział Medycyny Weterynaryjnej, Katedra Nauk Klinicznych, Oddział Diagnostyki Obrazkowej, ul. Nowoursynowska 159c, 02-787 Warszawa
dr hab. Marek Nowicki
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Katedra i Klinika Chirurgii i Rentgenologii, ul. Oczapowskiego 14, 10-957 Olsztyn, tel. (0-89) 523-37-30
dr Jan Siembieda
Akademia Rolnicza, Klinika Chirurgii Zwierząt, Pl. Grunwaldzki 51, 50-366 Wrocław, tel. (0-71) 320-54-90